Styl zakopiański, zwany również stylem witkiewiczowskim, to wyjątkowy okres architektoniczny i artystyczny, który narodził się w Polsce pod koniec XIX wieku. Twórcą tego stylu był Stanisław Witkiewicz, który w latach 90. XIX wieku dążył do stworzenia fundamentu dla nowoczesnej polskiej architektury narodowej, czerpiąc inspiracje ze sztuki Podhala.

Styl ten szybko rozprzestrzenił się poza granice Zakopanego, wpływając na projektowanie mebli, ubiorów, wyrobów z porcelany, a nawet twórczość kompozytorów i pisarzy. Wykorzystując tradycyjne motywy górali podhalańskich i wzbogacając je elementami secesji, Witkiewicz stworzył unikalny styl, który symbolizuje narodowego ducha Polaków.

Kluczowe cechy stylu zakopiańskiego

Drewniana konstrukcja: Większość budynków w stylu zakopiańskim jest zbudowana z drewna, głównie lokalnych gatunków, takich jak świerk i jodła. Skomplikowana obróbka drewna prezentuje wysoki poziom rzemiosła.

Strome dachy: Projekty te często charakteryzują się stromymi, spadzistymi dachami pokrytymi drewnianymi gontami, odzwierciedlającymi zaśnieżone środowisko górskie.

Motywy ozdobne: Dekoracje i rzeźby ludowe są znakiem rozpoznawczym tego stylu, z wzorami inspirowanymi lokalną florą, fauną i mitologią.

Integracja z naturą: Budynki są często usytuowane i zaprojektowane w harmonii z naturalnym krajobrazem, podkreślając głęboki związek ze środowiskiem i krajobrazem.

Funkcjonalna estetyka: Chociaż uderzająco piękne, konstrukcje są również funkcjonalne, zaprojektowane tak, aby wytrzymać trudne warunki klimatyczne regionu.

Brama wjazdowa i ogrodzenie w stylu zakopiańskim

Brama wjazdowa i ogrodzenie w Zakopanem powinny odzwierciedlać te cechy. Oto jak można je zaprojektować:

Elementy drewniane: Wykorzystując lokalnie pozyskiwane drewno, brama i ogrodzenie mogą zawierać skomplikowane rzeźbienia, prezentujące wzory, które rezonują z dziedzictwem kulturowym regionu.

Metaloplastyka: Kute żelazo lub inne metale mogą zostać użyte do wzmocnienia drewnianych konstrukcji, lub jako podstawowy materiał konstrukcyjny zapewniający ponadczasową wytrzymałość. 

Harmonia z otoczeniem: Projekt powinien być zsynchronizowany z istniejącą architekturą, krajobrazem, i naturalnym nachyleniem terenu.

Refleksja kulturowa: Integracja motywów i symboli związanych z kulturą góralską dodaje autentyczności i sprawia, że brama i ogrodzenie są czymś więcej niż tylko fizycznymi barierami, ale również symbolami tożsamości.

W stylu zakopiańskim, wzory które rezonują z dziedzictwem kulturowym regionu, mogą obejmować różne motywy i symbole. Oto kilka przykładów:

Motywy Flory i Fauny: Wiele wzorów zakopiańskich czerpie inspirację z lokalnej przyrody, przedstawiając kwiaty, liście, zwierzęta i ptaki charakterystyczne dla regionu górskiego.

Symbolika Góralska: Zakopane leży w sercu kraju Górali, i wzory często odzwierciedlają tradycyjne symbole tej społeczności, takie jak narzędzia rolnicze, gwiazdy, słońce, oraz inne elementy folkloru.

Geometria Ludowa: Proste geometryczne wzory, takie jak krzyże, koła, kwadraty i trójkąty, są często ułożone w złożone i symetryczne układy, odzwierciedlając tradycyjne wzornictwo ludowe.

Stylizowane Elementy Architektoniczne: Motywy takie jak strome dachy, belki i łukowate okna mogą być stylizowane i zintegrowane z wzorami, odzwierciedlając charakterystyczną architekturę regionu.

Legendy i Mitologia: Wzory mogą także przedstawiać sceny z lokalnych legend i mitologii, tworząc unikalne narracje, które oddają ducha i historię Zakopanego. 

Podsumowanie

Styl zakopiański, wprowadzony przez Stanisława Witkiewicza i propagowany przez artystów takich jak W. Matlakowski, W. Eljasz-Radzikowski, i J. Wojciechowski, stanowi nie tylko wspaniały wkład w architekturę i sztukę Polski, ale także odzwierciedla bogate dziedzictwo i kulturę Podhala. Choć jego popularność zaczęła zanikać po śmierci Witkiewicza, znaczenie stylu zakopiańskiego pozostaje niezmienione.

Zakopane posiada bogatą i wieloaspektową tradycję architektoniczną, która zdefiniowała region. Brama wjazdowa i ogrodzenie w tym stylu nie są zwykłymi elementami funkcjonalnymi, ale wyrazem artystycznym, który opowiada historię kultury, natury i dziedzictwa.

Stworzenie bramy i ogrodzenia w stylu zakopiańskim wymaga starannego połączenia tradycyjnego rzemiosła i nowoczesnych technik. Rezultatem powinien być ponadczasowy projekt, który nie tylko wyznacza granice posesji, ale także wzbogaca kulturowe krajobraz.

Sukces górskiej architektury i wzornictwa odzwierciedla szerszy globalny trend obejmujący lokalne tradycje i materiały w celu stworzenia czegoś naprawdę wyjątkowego. Styl Zakopanego udowodnił, że lokalna ekspresja może mieć uniwersalny urok, łącząc ludzi z miejscem, jego historią i duszą. To lekcja tego, jak architektura może być zarówno lustrem, jak i oknem, odzwierciedlając to, kim jesteśmy i oferując horyzont na to, kim możemy się stać.

Artykuł ten jedynie musnął temat stylu podhala. W przyszłych wpisach postaramy się podać więcej przykładów projektów góralskich. 

Jako polski projektant i producent jesteśmy w stanie wykonać każdy projekt bramy i ogrodzenia w stylu zakopiańskim. Przed przystąpieniem do realizacji przygotowujemy rysunek techniczny CAD i wizualizację. Skontaktuj się z nami i wspólnie stwórzmy ponadczasowych projekt bramy i ogrodzenia który wkomponuje się w górski krajobraz. Kowalstwo artystyczne uprawiamy on ponad dwóch dekad.